Szlak niebieski Wąchock-Cedzyna im.Edwarda Wołoszyna
Szlak niebieski z Wąchocka do Cedzyny, którego patronem od 1983 roku jest Edward Wołoszyn, zasłużony działacz harcerski i turystyczny oraz przewodnik i krajoznawca.
Szlak przebiega przez bardzo malowniczy teren.
Łączy atrakcje kompleksu leśnego Sieradowickiego Parku Krajobrazowego i Świętokrzyskiego Parku Narodowego, a na wysokości Ameliówki przekracza piękny przełom rzeki Lubrzanki, który oddziela od siebie Pasmo Łysogórskie i Pasmo Masłowskie, a następnie prowadzi do Mąchocic Kapitulnych.
Fot. Łukasz Zarzycki
Na trasie znajduje się kilka punktów widokowych. Szczególną uwagę zwraca panorama na Las Sieradowicki z Ratajów, Pasmo Klonowskie widziane ze Świętej Katarzyny oraz trasa między Krajnem a Ciekotami, skąd rozciąga się widok na Pasmo Główne, Masłowskie i Klonowskie.
Szlak niebieski to 46-kilometrowa trasa o łącznej sumie podjeść 831 metrów. Wędrujesz przez Sieradowicki Park Krajobrazowy oraz Świętokrzyski Park Narodowy oraz przez rezerwaty przyrody Wykus oraz Góra Sieradowska.
Fot. Łukasz Zarzycki
Szlak rozpoczyna się na stacji PKP w Wąchocku, a kończy na przystanku PKS MPK w Cedzynie. Początek, jak i koniec szlaku, są oznakowane zgodnie z instrukcją znakowania szlaków turystycznych PTTK, tj. białą kropką z kółkiem w tym przypadku koloru niebieskiego.
Pokonanie całego szlaku zajmuje około 13 godzin i w związku z tym zaleca się podzielić trasę na dwa mniejsze dystanse.
Szlak rozciąga się na terenie powiatów: kieleckiego oraz starachowickiego, łącząc ze sobą gminy: Wąchock, Bodzentyn, Masłów oraz Górno, a także Nadleśnictwa: Starachowice, Skarżysko, Suchedniów, Zagnańsk, Daleszyce.
Dobrym punktem wypadowym są Kielce.
Do ważnych miejscowości na szlaku takich jak Wąchock, Bodzentyn, Święta Katarzyna Ciekoty i Cedzyna można dojechać autobusem PKS, MPK oraz innymi środkami transportu komunikacji zbiorowej. Do Wąchocka ponadto można dotrzeć transportem kolejowym. Rozkłady jazdy autobusów miejskich oraz pozostałych przewoźników można znaleźć na stronach www.dworzec.kielce.pl oraz www.ztm.kielce.pl.
Szlak przebiega przez malowniczy teren i łączy atrakcje przyrodnicze oraz turystyczne, a do najciekawszych należą:
Wąchock, czyli miasteczko leżące koło Starachowic, a słynące nie tylko z dowcipów o sołtysie, ale również z opactwa cystersów.
To właśnie sprowadzeni do Wąchocka w 1179 r. z burgundzkiego opactwa Morimond cystersi przyczynili się do rozwoju przemysłu nad rzeką Kamienną przez założenie kopalni oraz zakładów metalowych w Bzinie, Mostkach, Parszowie, Starachowicach i Wąchocku. Los nie oszczędzał Wąchocka oraz samego opactwa, bowiem były one kilkukrotnie niszczone przez pożary oraz najazdy obcych wojsk. W latach 1259–1260 przez Tatarów, w czasie potopu szwedzkiego i w 1657 przez wojska Jerzego Rakoczego.
Fot. Łukasz Zarzycki
Opactwo Cystersów w Wąchocku to pochodzący z przełomu XII i XIII w. obiekt będący jednym z najpiękniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce i stanowi połączenie kilku stylów. Sale zebrań zakonników, kapitularz oraz fraternia utrzymane są w charakterze romańskim, refektarz reprezentuje budownictwo wczesnogotyckie, a klasztorne baszty – barok.
Fot. Łukasz Zarzycki
W krużgankach klasztoru umieszczono płytę nagrobną mjr. Jana Piwka „Ponurego”, jednego z dowódców świętokrzyskich ugrupowań AK. Na terenie klasztoru znajduje się również muzeum poświęcone powstaniu styczniowemu.
fot. Łukasz Zarzycki
Wykus to powstały w 1978 roku rezerwat przyrody, gdzie do głównych walorów zalicza się, między innymi dolinę rzeki Lubianki oraz ulokowane na stokach wzniesienia Wykus (326 m n.p.m.) lasy, porośnięte sosną, jodłami, świerkami oraz dębami. Runo leśne tego miejsca jest bogate w liczne gatunki roślin chronionych. Znajdziemy tam między innymi: wawrzynka wilczełyko, widłaka wrońca, przylaszczkę pospolitą, żywiec cebulkowy czy lilię złotogłów. Oprócz wartości przyrodniczych, Wykus posiada bogatą historię, a to za sprawą faktu, że kompleks leśny służył jako schronienie powstańcom styczniowym. Wykus był również miejscem pobytu oraz walk oddziałów partyzanckich podczas II wojny światowej. To właśnie tutaj swój obóz założyło zgrupowanie AK pod wodzą mjr Piwnika „Ponurego”. Obecnie znajduje się tam pomnik, na którym uwiecznione zostały nazwiska oraz pseudonimy poległych partyzantów.
Fot. Łukasz Zarzycki
Bodzentyn to urokliwe, położone nad rzeką Psarką miasteczko, którego historia sięga aż do XIV w. To właśnie wtedy zostało założone przez biskupa Bodzantę i to jemu zawdzięczało miano ośrodka administracyjnego dóbr całego biskupstwa krakowskiego. W tamtym czasie wzniesiono mury obronne oraz zamek.
W XV w. wybudowano gotycką kolegiatę pw. Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława, której fundatorem był kardynał Zbigniew Oleśnicki. W kolegiacie można obejrzeć gotycko-renesanowy tryptyk „Zaśniecie Marii”.
Fot. Łukasz Zarzycki
Na XVI w. datuje się największy rozkwit miasta, wtedy wybudowano wodociągi, łaźnię oraz drugi rynek. Będąc w Bodzentynie, obejrzyj ruiny zamku biskupów krakowskich, drewnianą zagrodę rodziny Czernikiewiczów z XIX w., kościół pw. św. Ducha czy cmentarz żydowski.
fot. Łukasz Zarzycki
Miejska Góra to położone w Pasmie Klonowskim wzniesieniem mierzące 426 m n.p.m. zbudowane z piaskowców dewońskich. Południowe stoki góry porastają naturalne lasy sosnowo-dębowe, zaś od strony północnej wyhodowane przez człowieka lasy jodłowe.
Święta Katarzyna to miejscowość szczególnie ważna w historii turystyki, a to za sprawą Aleksandra Janowskiego. To z jego inicjatywy w 1910 r. powstało tu pierwsze w Królestwie Polskim schronisko turystyczne zlokalizowane u stóp Łysicy.
Ta mała miejscowość kryje w sobie wiele ciekawostek. Będąc tam, zwróć uwagę na kościół i klasztor sióstr bernardynek. Budowlę wzniesiono w XV w.
fot. Łukasz Zarzycki
Na skraju lasu, nieopodal kościoła można obejrzeć kapliczkę grobową Janikowskich, nazywaną również „kapliczką Żeromskiego”. Na wewnętrznej ścianie kapliczki odnajdziesz wyryte podpisy, a zostawili je sam Stefan Żeromski oraz jego kolega Jan Strożecki.
fot. Łukasz Zarzycki
Święta Katarzyna to doskonała baza wypadowa do wędrówki na najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich – Łysicę.
Ciekoty – ta mała miejscowość położona w gminie Masłów wyjątkowo kojarzy się z postacią Stefana Żeromskiego – prozaika i publicysty. To w Ciekotach Żeromski spędził dzieciństwo i młodość. I choć dwór, który zamieszkiwali Żeromscy spłonął, to dziś w tym samym miejscu znajduje się centrum edukacyjne, które stanowi niezwykłe spotkanie przeszłości ze współczesnością. Szklany Dom to miejsce służące spotkaniom z kulturą, organizacji wystaw czy spotkań autorskich. Drugi z budynków to drewniany dworek, w którym zobaczysz pamiątki po pisarzu.
fot. Łukasz Zarzycki
Cedzyna to miejscowość, w której w latach 70-tych na rzece Lubrzance utworzono zalew. Do dziś miejsce służy do uprawiania sportów wodnych oraz do wypoczynku dla lokalnej miejscowości, choć z racji wielu prac modernizacyjnych zwiększających atrakcyjność tego miejsca coraz więcej osób chętnie przyjeżdża tu odpocząć.
Administartorem szlaku jest PTTK Oddział Świętokrzyski w Kielcach,
tel. 41 344 77 43,
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.